เรื่องห้ามกินข้าวเย็นจนหมดหม้อนี้ เป็นสิ่งที่เด็กๆ บ้านนอกจะได้รับการสั่งสอนกันมาว่า การกินข้าวมื้อเย็นจนหมดจะทำให้ลำบากขัดสน มีอะไรก็หมดไปๆ ไม่มีเหลื่อติดตัวอยู่เลย พลอยจะทำให้ฐานะตกต่ำลงไปเรื่อยๆ

อีกอย่างหนึ่งเชื่อว่า ท่านห้ามกินข้าวหมดหม้อ เพ่อให้มีข้าวหลงเหลือไว้ให้เจตภูตมากินบ้าง เป็นการเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่แม้แก่ภูตผีที่อยู่คนละโลก

ความมุ่งหมายที่แท้จริง (ห้ามกินข้าวเย็นหมดหม้อ)

เหตุที่ห้ามไม่ให้กินข้าวมื้อเย็นจนหมดหม้อนั้น วัตถุประสงค์ก็เพื่อเผื่อมีคนพลัดหลงเดินทางมาไกลมาขอข้าวกิน จะได้แบ่งปันให้แขกใครไปมา เดินทางมาไกลจะได้จัดสำรับกับข้าวได้ทันตอนรับแขก เพราะในยามค่ำคืนแล้ว การเตรียสจัดหุงหาอาหารเป็นไปด้วยความลำบาก และกว่าจะเสร็จก็ต้องใช้เวลานาน ไม่ทันต่อความหิวโหย หากเรามีเหลือไว้ก็จะเตรียมมาต้อนรับได้เลย

ในข้อนี้คนโบราณสอนให้มีความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ ไม่ให้เป็นคนตระหนี่ถี่เหนียวนั่นเอง

อันนี้เกิดจากหลักธรรมในเรื่องสังคหวัตถุที่พระท่านสอนกันอยู่เป็นประจำในสังคมไทย

• สังคหวัตถุ หมายถึง หลักการสงเคราะห์กัน ธรรมเป็นเครื่องยึดเหนี่ยวใจของผู้อื่นไว้ได้

• ทาน ให้ปัน หมายถึง ให้ปันสิ่งของของตนแก่คนที่ควรให้ปัน เพื่อแสดงน้ำใจไมตรีต่อกัน

• ปิยวาจา พูดจาไพเราะน่าฟัง หมายถึง พูดถ้วยคำที่ทำให้รู้สึกสบายใจ แล้วนิยมชมชอบในผู้พูด

• อัตถจริยา ทำสิ่งที่เป็นประโยชน์ หมายถึง ทำตนให้เป็นประโยชน์ต่อผู้อื่นและสังคมตามความเหมาะสม เพื่อแสดงความมีน้ำใจไมตรีให้ปรากฏ

• สมานนัตตตา วางตนเหมาะสมไม่ถือตัว หมายถึง วางได้เหมาะสมกับฐานะที่ตนเป็น ที่ตนมี

 

ขอบคุณภาพประกอบ  facebook.com/moshi.cartoon/photos_stream